Chuyện xảy ra vào thời những khu vườn còn toàn cỏ dại, các loài hoa rất hiếm và chưa có hương thơm, hoa hồng chỉ có một màu đỏ thắm.
Ở một làng quê, nơi dòng sông nối liền với biển, có hai đứa trẻ chơi rất thân với nhau. Cô bé có mái tóc dài đen mượt, tóc cậu bé màu vàng tơ. Sáng tinh mơ, khi mặt trời còn chưa tròn, hai đứa trẻ hay cùng nhau vui đùa với sóng biển, mải mê tìm kiếm những viên đá màu xanh. Chiều muộn, lúc mặt trăng đã hiện dần vành vàng nhạt màu, cả hai vẫn trong rừng hái cho nhau những chùm quả dại ngọt lịm. Tháng ngày trôi qua, chưa bao giờ cậu bé được nghe giọng nói của cô bé vì cô bị câm từ thuở nhỏ. Thay vì kể chuyện cho cô, cậu bé hát cho cô nghe những bài ca của dân du mục thường cưỡi ngựa qua làng, bài ca của những người đánh cá khi đoàn thuyền kéo về đầy khoang cá lớn, bài ca về câu chuyện dòng sông …
Hai đứa trẻ dần lớn, cậu bé đi học việc theo đoàn thuyền đánh cá còn cô bé ở nhà với làm vườn với bố mẹ. Cậu vẫn thường hát cho cô nghe nhưng sáng tinh mơ mặt trời hay chiều tà mặt trăng không còn nữa.
Ngày cậu bé tròn 15 tuổi, đoàn thuyền đánh cá mở hội gia nhập cậu. Suốt một ngày sẽ vui chơi, buổi tối các cô bé sẽ tặng cậu hoa để sớm hôm sau cậu sẽ theo đoàn thuyền ra khơi. Chiều hôm ấy, cô bé tóc vàng con một người đánh cá đến hỏi cô bé câm phải làm gì. Cô bé câm rủ cô bé kia đi tìm hoa vì cô biết những khu vườn nhiều hoa đẹp nhất. Mùa hè nóng bỏng, ánh nắng chói chang làm khô héo nhiều cây cối, suốt buổi chiều bọn trẻ đi rất xa mà chỉ tìm được vài bông hồng nhỏ. Khi mặt trời dần lặn, hai cô bé sợ lạc nên cô bé tóc đen phải đứng lại trên con đường nhỏ đợi những bác thợ đi qua để hỏi lối về.
Một mình cô bé tóc vàng vui chạy như cánh chim từ vườn này sang vườn khác, rẽ từng khóm lá, rặng cây để tìm chọn. Làn gió dịu dàng, man mát đưa bước chân cô đến một vườn hoa, nơi khóm hồng đỏ thắm như đang chờ đợi. Ôm vào ngực những nụ hồng chúm chím, cô lặng mình hôn lên những cánh hoa. Lạ kỳ sao, những bông hoa bỗng tỏa hương thơm ngào ngạt, dịu nhẹ. Vui sướng, cô nhắm mắt thầm nghĩ: “Cám ơn trời đã ban cho bạn những bông hoa này qua tôi!”. Nước mắt cô chảy dài trên má, khẽ rơi xuống những cánh hoa. Khi mở mắt, cô ngây người đi trước vẻ đẹp lạ lùng của những bông hoa. Nước mắt cô làm phai màu đỏ của những cánh hoa bên ngoài thành sắc trắng, bên trong phơn phớt màu hồng. Những nụ hoa thẹn thùng, trong trắng e ấp, dịu dàng trên ngực, trong vòng tay cô.
Lúc quay trở lại, cô bé tóc đen đã hỏi được đường về. Cả hai cùng chạy đến nhà cậu bé. Đến gần khu vườn nhà cậu, mái tóc của cô bay theo gió và vướng vào bụi gai, cô càng gỡ càng thêm rối. Trao cho cô bé tóc đen bó hồng và chỉ giữ lại cho mình một nụ hoa, nụ hoa bé nhỏ nhất. Đứng sau lùm cây, cô bé như nghe thấy tiếng hát của cậu bé. Bên những cành lá rì rào trong gió, cô tưởng tượng nụ cười thân thương của cậu, nụ cười của mặt trời những sáng tinh mơ và mặt trăng những khi chiều tà.
Nụ hồng của cô bé nở ngày hôm sau và bên cạnh luôn có hương thơm thoang thoảng. Một sớm tinh mơ, khi mặt trời còn chưa tròn, cô bé đem cành hồng ra vườn trồng. Sáng sáng cô tưới nước và chăm sóc cho cây hồng bé nhỏ của mình. Mùa hè qua đi, mùa thu rồi hết mùa đông, khi mùa xuân đến, cô bé mừng vui thấy những nụ hồng đầu tiên hé nở. Dù cô bé không còn hôn lên những nụ hoa, dù nước mắt không bao giờ còn chảy trên những cánh hoa nhưng kì diệu thay, những bông hồng mới vẫn mang hương thơm dịu ngọt và màu trắng phớt hồng.
Đấy là theo Truyện cổ tích thế giới, ngoài ra có những truyền thuyết khác về loài hoa này. Tỉ như truyền thuyết rằng, để chào đón Đức Mẹ, các thiên thần đã kết những bọt sóng trắng xóa ngoài biển thành loài hoa này, tượng trưng cho sự thánh thiện tinh khiết, dịu dàng và lộng lẫy của Đức Mẹ. Đấy là tình yêu thương ngọt ngào, dịu nhẹ mà đằm thắm. Sẽ chẳng thể nào phai, vì phai đến đâu chăng nữa, tận cùng cũng chỉ màu trắng mà thôi.
CIAOFLORA Sưu Tầm